Stereotypering

S

oms vraag ik me af waar het fatsoen gebleven is. Empathie met diegenen die door welke oorzaak ook in de problemen gekomen zijn is er niet meer. Een boude stelling, dat weet ik.

Door deze en gene worden ze uitvreters genoemd. Of gelukszoekers. Of in een recent geval labbekakkers. DikkeIkken, is er ook eentje, al pakte dat net even iets anders uit dan onze minister-president bedoelde..

Het zijn allemaal labeltjes, die groepen van mensen in een bepaalde hoek drijven.  Vaak geuit door andere mensen, die in hun eigen leven nog nooit enig tegenslag hebben gekend. Deze mensen voelen zich blijkbaar zo moreel verheven, dat zij denken dat ze zonder gêne een oordeel mogen en kunnen geven over de situatie van een ander.  Over vooringenomenheid gesproken.

Nu zal het niet alleen door financiële problemen komen, maar toch. Om de zoveel tijd lees je in de krant dat een “verward iemand” (ook weer zo’n typische stereotypering) de gaskraan van zijn huis heeft open gezet om de boel te laten ploffen. Zonder zich ook maar één keer  af te vragen waarom dit individu tot deze wanhoopsdaad gekomen is, beschrijft het journaille in sappige bewoordingen datgene wat er gebeurd is.

Het beroerde is dat  sommige politieke partijen vrolijk meedoen aan stereotypering. Sterker nog, de politiek zorgt door diverse maatregelen dat hele bevolkingsgroepen nog zwaarder in de problemen komen.  Misschien ben ik wel erg cynisch door te stellen dat de overheid zelf artikel I van de grondwet blijkbaar telkens met voeten treedt. De tekst van artikel I luidt als volgt: 

"Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan."

Het artikel lijkt me duidelijk genoeg, er zit geen woord Frans of – laten we eens een uitstapje doen – Swahili bij. Tegenwoordig draait alles maar om één ding… geld, anders gezegd rendement. Als je geen rendement genereert doe je niet meer mee en wordt je uitgerangeerd. Het egocentrisme voert hoogtij.

Mensen, die een uitkering aanvragen worden door de overheid bij voorbaat al tot fraudeur bestempelt. Kun je een boete niet meer betalen? Dan ben je een crimineel en hoor je opgesloten te worden. Natuurlijk blijft de vordering gewoon staan, want de overheid is gekke Henkie niet. 

Zit je in de bijstand? Dan wordt je verplicht om een “nuttige” bijdrage aan de samenleving te leveren. Vervolgens mag je klusjes gaan opknappen, die geen werkervaring opleveren en waarvan je je af kan vragen of ze wel zo nuttig zijn.  Participeer je echter  in de maatschappij, zoals de overheid dat tegenwoordig zo graag wil, dan wordt je afgestraft door diezelfde overheid om zoveel goede wil. Dat valt gewoonweg niet te rijmen met elkaar.

Vervolgens lees je in de krant dat één of andere hotemetoot (vaak lid van een politieke partij) weer eens een “platina handdruk” bij elkaar heeft gegraaid en daarvoor bijna nooit bestraft wordt, omdat de fraude zo ontzettend moeilijk bewezen kan worden. Ammehoela! Kletskoek! Een gedegen team van fiscalisten, accountants en juristen kan malversaties zo doorgronden.

Nog iets, een politicus die in de problemen raakt door foute declaraties wordt eerst in bescherming genomen en als later blijkt dat hij/zij toch fout zat, wordt hij/zij netjes naar de achterdeur geleid, om vervolgens eerst een tijdje wachtgeld te genieten zodat in de tussenliggende tijd een nieuw baantje kan worden gezocht. Diezelfde overheid zorgt bijzonder goed voor zijn eigen spijtoptanten.

Dit soort ongelijkheid valt rustig te scharen onder het woord discriminatie.

U ziet het, ik ben behoorlijk cynisch. Zijn er dan geen lichtpuntjes? Gelukkig wel. Er worden door gewone mensen, zoals u en ik allerlei initiatieven ontwikkeld om andere mensen, die in nood verkeren te helpen, getuige de vele crowdfunding (lelijk Engels woord voor groepsfinanciering) projecten die er te vinden zijn.  En er wordt gul gegeven, omdat het resultaat tastbaar is.

Nee, van de overheid – even afgezien van de politieke partijen die het wél hebben begrepen -hoef je geen empathie of fatsoen meer verwachten. Het in dienst staan van de maatschappij is verworden tot het in dienst staan van de markt.